W Tunezji znaleziono drugą największą fabrykę oliwy Imperium Rzymskiego
20 listopada 2025, 12:19W pobliżu dawnego rzymskiego miasta Cillium – obecnie Kasserine w Tunezji – znaleziono olbrzymią fabrykę oliwy. Międzynarodowa misja archeologiczna zidentyfikowała tam imponujące struktury związane z produkcją oliwy, w tym dwa torcularia – zakłady wytwarzające oliwę. Jeden z nich był drugim pod względem wielkości tego typu miejscem w Imperium Romanum.
Monumentalny budynek z prehistorycznej Mezopotamii. Kani Shaie odsłania kolejne tajemnice
4 listopada 2025, 13:38Na stanowisku Kani Shaie w irackim Kurdystanie znaleziono monumentalny budynek. Pozwoli on lepiej poznać początki cywilizacji Mezopotamii i osadnictwa w górach Zagros. Kani Shaie to wyjątkowe miejsce. Najbardziej intensywne osadnictwo miało tu miejsce od V do połowy III tysiąclecia przed naszą erą. Ludzie mieszkali tutaj zatem w okresach Ubajd (ostatni prehistorycznym okresie Mezopotamii), Uruk (okres wczesnej historii obejmujący epokę miedzi i wczesną epokę brązu) oraz okres wczesnodynastyczny. Jednak ludzie mieszkali tam już wcześniej, w czasach kultury Halaf (VI tysiąclecie p.n.e.), przez czasy neoasyryjskie, aż po czasy imperium osmańskiego. W sumie to 7000 lat.
Niezwykły zabytek potwierdza historię opisaną w Biblii? Korespondencja na szczytach władzy
23 października 2025, 06:52W pobliżu Ściany Zachodniej na Wzgórzu Świątynnym dokonano niezwykłego odkrycia. Archeolodzy trafili na niewielki fragment glinianej tabliczki z pismem klinowym. To nie tylko jedyny akadyjski tekst pochodzący z Jerozolimy z okresu Pierwszej Świątyni, ale i zabytek opowiadający niezwykłą historię. Fragment odnosi się bowiem do nieuregulowania przez Królestwo Judy daniny należnej władcom Asyrii. Teraz specjaliści badają, czy może być to potwierdzenie biblijnej historii (2 Krl 18:7) o odmowie płacenia daniny władcy Asyrii Sennacherybowi przez króla Judy Ezechiasza.
Zaskakujące odkrycie w Bawarii. Rzymski kurhan-cenotaf
20 października 2025, 12:05Jesienią ubiegłego roku w północno-wschodniej części miejscowości Wolkertshofen rozpoczęto budowę zbiornika retencyjnego wód opadowych. Jako że okolice te są znane z osadnictwa sięgającego tysiącleci – od neolitu, przez okres rzymski po wczesne średniowiecze – prace były nadzorowane przez archeologów. Początkowo robotnicy trafiali na przedmioty, których się spodziewano – ślady po prehistorycznym osadnictwie i ceramikę. Jednak w pewnym momencie zauważono coś nieoczekiwanego, masywne kamienne fundamenty, tworzące okrąg o średnicy około 12 metrów.
Polscy archeolodzy odkrywają tajemnice królestwa Urartu
15 października 2025, 09:21Ormiańsko-polska ekspedycja archeologiczna, która od dwóch lat prowadzi wykopaliska w Argisztihinili, ufortyfikowanym mieście królestwa Urartu, dokonała fascynujących odkryć. Jednym z nich jest pochodzący sprzed 2500 lat antropomorficzny idol o nieznanej funkcji, drugim zaś rozległe cmentarzysko popielnicowe z dwunastoma pochówkami ciałopalnymi.
Wyjątkowe dowody na mistrzostwo rzymskich vitriarii
23 września 2025, 10:38Na zdjęciu jedyne tego typu zachowane dowody na mistrzostwo szklarzy (vitriarii) starożytnego Rzymu – buteleczki w kształcie sandałów.
W Brytanii po wycofaniu się Rzymu nie doszło do załamania produkcji przemysłowej
16 września 2025, 10:25Upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego jest kojarzony z nadejściem „wieków ciemnych”. Termin ten, odnoszony początkowo do wczesnego średniowiecza, został szybko rozciągnięty na całą 1000-letnią epokę. Obecnie wiemy, że określenie to i wiązany z nim obraz mrocznego średniowiecza i upadku cywilizacji, mają niewiele wspólnego z rzeczywistością. Kolejne badania dowodzą, że średniowiecze nie było tak ponure, jak chcieliby jego krytycy. Na łamach Antiquity ukazał się artykuł naukowców z kilku brytyjskich uniwersytetów i instytucji badawczych, w którym omówili oni wyniki badań nad produkcją przemysłową w postrzymskiej Brytanii.
Mamy pierwszy genom Y. pestis z epicentrum pierwszej udokumentowanej pandemii
2 września 2025, 08:38Po raz pierwszy udało się zdobyć genetyczny dowód na występowanie Dżumy Justyniana – pierwszej odnotowanej pandemii w historii ludzkości – tam, gdzie się rozpoczęła, we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Odkrycia dokonali naukowcy z University of South Florida we współpracy z kolegami z University of Sydney, CSIR-Indian Institute of Chemical Biology w Kalkucie oraz Florida Atlantic University. Ich badania uzupełniają ważne luki w rozumieniu pandemii. Dotychczas bowiem wszelkie dowody genetyczne pochodziły z Europy Zachodniej, z terenów odległych od epicentrum pandemii.
Tajemnice Chachapoya: w Peru odkryto 200 prehiszpańskich struktur i 2 niezwykłe głowy
21 sierpnia 2025, 10:33W Kompleksie Archeologicznym Ollape w peruwiańskiej prowincji Chachapoyas odkryto dwie rzeźbione głowy i ponad 200 nieznanych prehiszpańskich struktur. Odkrycie pozwala lepiej zdać sobie sprawę z zasięgu osadnictwa w tym regionie. Najbardziej interesujące są wspomniane głowy, które zostały znalezione przy ścianie jednej z okrągłych struktur. To pierwsze tego typu zabytki znalezione w kontekście archeologicznym, a ich pozycja wskazuje, że stanowiły dekorację murów.
Afrykańskie dziedzictwo genetyczne na anglosaskich cmentarzach z VII wieku
14 sierpnia 2025, 09:43W VII wieku na dwóch różnych cmentarzach na południu Wielkiej Brytanii pochowano dwie niespokrewnione ze sobą osoby, których przodkowie pochodzili z Afryki Subsaharyjskiej. Obie zostały pochowane tak jak wszyscy inni zmarli, co dowodzi, że osoby te nie były niewolnikami, a równorzędnymi członkami swoich społeczności. Jedną ze wspomnianych osób jest dziewczynka w wieku 11-13 lat, która spoczęła na cmentarzu w Updown w Kent. Drugą młody mężczyzna w wieku 17–25 lat pochowany w Worth Matravers.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
